Εσωτερικά Νοήματα της Ομήρου Οδύσσειας

Η κάθε δοκιμασία του Οδυσσέα περιγράφει έξοχα τις αρχετυπικές ιδέες που κρύβονται πίσω από κύκλους. Ο ίδιος ο Όμηρος μάλιστα μας δίνει μία έμμεση επιβεβαίωση περί του λόγου το αληθές όταν παρουσιάζει τον Οδυσσέα ενώπιον των μνηστήρων να είναι ο μοναδικός που καταφέρνει να τεντώσει το θρυλικό του τόξο, περνώντας το βέλος μέσα από το κεφάλι 12 τσεκουριών, τα οποία συμβολίζουν το «μυητικό» του ταξίδι μέσα από τις 12 δοκιμασίες που κατόρθωσε να φέρει εις πέρας.

Συνεχίζοντας αναφέρεται ότι σε όλο τον αρχαίο κόσμο, οι μύθοι που αφορούν τους ημίθεους και τους ήρωες ταυτίζονται σχεδόν πάντα με τον ζωοδότη Ήλιο. Ο ήρωας είναι το πρότυπο του υποψήφιου στην Ηλιακή μύηση. Στα αρχαία μυστήρια κάθε υποψήφιος επαναλάμβανε τις φάσεις των δοκιμασιών του ήρωα Ήλιου, πού συχνά ήταν δώδεκα στον αριθμό, κατ' αντιστοιχία με τον Ζωδιακό κύκλο, πριν φτάσει στο τελικό σκαλοπάτι τής ανώτατης μύησης, στην «εποπτεία».

Στοιχεία όπως η παρθενική σύλληψη από την μητέρα του ήρωα, η γέννηση από την φωτιά όπου το παιδί σώζεται με θεία επέμβαση ή η γέννηση σε σπηλιές ή άντρο ή τάφο, ή κατάσταση εξαγνισμοί με την υπηρεσία σε άλλον ήρωα ή βασιλιά, ο «μυητικός ύπνος» πού παρομοιάζεται με δεύτερο θάνατο, η ανάσταση και η ανύψωση στους ουρανούς και πολλά άλλα επαναλαμβάνονται σε όλες σχεδόν τις ηρωικές μυθικές ιστορίες.

Οι ήρωες σηματοδοτούσαν την ικανότητα «υπέρβασης» και «εξύψωσης του ανθρώπου», καθώς ως «ημίθεοι» αποτελούσαν τον σύνδεσμο ανάμεσα στους Θεούς και τούς ανθρώπους. Ήταν οι λίγοι, «εκλεκτοί», οι όποιοι ακολουθουσών τη δύσκολη «ατραπό». Μία «ατραπό», η όποια προϋπόθετε να υπερβούν τα ανθρώπινα. Ήταν αυτοί πού «αναλάμβαναν» να θυσιαστούν για το κοινωνικό σύνολο, ώστε να ευημερεί η κοινωνία .Θυσίαζαν το «εγώ», για το «εμείς», παρ' ότι και αυτοί ήταν αναγκαστικά υποταγμένοι στο πεπρωμένο και στα «τερτίπια» των Θεών.

Μέσα από τούς άθλους και την τραγικότητα τής πορείας τους, υπήρξαν οι «λυτρωτές» τής ανθρωπότητας, παρ' όλη την θνητότητα τής ανθρώπινης ύπαρξης. Οι ήρωες τής μυθολογίας κατ' αυτόν τον τρόπο αποκτούν τη τραγικότητα τους, αποτελώντας έτσι συχνά τούς ήρωες γνωστών τραγωδιών. Εξ άλλου, η τραγωδία πήρε το όνομά της από τον τράγο πού θυσίαζαν στον Διόνυσο, τον θεό δηλ. πού μετουσιώνει τόσο τον θάνατο όσο και την αναγέννηση.

Από τις «συμβολικές» δοκιμασίες που έπρεπε να ξεπεράσουν οι ήρωες, έβγαιναν τελικά θριαμβευτές με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αφήνοντας παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές την προσωπική θυσία, την λαχτάρα του θνητοί ανθρώπου για αθανασία, την αναζήτηση της Θεϊκής μας υπόστασης, την αναζήτηση εν τέλει του αληθινού προορισμού της ψυχής.

Όλοι οι μεγάλοι του παρελθόντος πιστοποιούν ότι χρειάζεται ανιδιοτέλεια και τόλμη για να βγεις μόνος μπροστά, και να έρθεις αντιμέτωπος με όσα περιορίζουν την εξέλιξη της κοινωνίας. Η υπευθυνότητα είναι ένα βαρύ φορτίο για αυτό και οι περισσότεροι την αποφεύγουν. Στην αρχαιότητα αυτοί οι όποιοι αναλάμβαναν αυτό το φορτίο ήταν οι ήρωες. Και οι ήρωες του Όμηρου ήταν αξεπέραστοι και μοναδικοί.

Ο Οδυσσέαςείναι και αυτός ένας ηλιακός ήρωας, όπως ο Θησέας ή ο Ηρακλής. Καθένα από τα εμπόδια πού βρίσκει στον δρόμο του (θάλασσα-δοκιμασίες ζωής) συμβολίζει ένα σημείο του ζωδιακού κύκλου με τα χαρακτηριστικά του. Αφοί ο Οδυσσέας περάσει απ' όλα τα σημεία του ζωδιακού και έχει ολοκληρώσει το συμβολικό αριθμό 12, ταυτίζεται με τον "Ήλιο. Το όνομα του Οδυσσέα προέρχεται από το ρήμα όδύσσομαι - οργίζομαι, είναι αυτός πού εξόργισε τους Θεούς.

Oι περιπέτειες του Οδυσσέα πριν επιστρέψει στην Ιθάκη είναι όπως προαναφέρθηκε 12 στον αριθμό. Κάθε σταθμός αντιστοιχεί σε κάθε ένα από τα 12 ζώδια. Κάθε δοκιμασία του Οδυσσέα συνοδεύεται από πλήθος αλληγορικών στοιχείων, θα μπορούσαμε να πούμε πώς είναι το ταξίδι του Οδυσσέα, είναι η ιστορία ενός συνειδητοποιημένου ανθρώπου πού μάχεται να υπερβεί το απατηλό «εγώ» και να επιστρέψει στο «πνευματικό του λίκνο» από όπου προέρχεται...

Ταξιδεύουμε από ζωή σε ζωή και από εμπειρία σε εμπειρία. Γευόμαστε τους γλυκούς καρπούς των Λωτοφάγων, ξεχνιόμαστε από το τραγούδι των Σειρήνων, συντριβόμαστε ανάμεσα στην Σκύλλα και στην Χάρυβδη, πάντα όμως στο τέλος επιστρέφουμε στον τόπο προέλευσής μας.

Στην ιστορία του Ομήρου, ο Οδυσσέας ζει αρμονικά στο βασίλειο του με την γυναίκα του Πηνελόπη και τον γιό του Τηλέμαχο. Μία οικογενειακή τριάδα, καθόλου τυχαία.

Στην 'Οδύσσεια, το σύμβολο της ψυχής είναι η Πηνελόπη. Μπορούμε να πούμε ότι η αθάνατη ψυχή του ανθρώπου, αύτη πού δε χρειάζεται να εξελιχθέν γιατί είναι τέλεια, αύτη πού μένει σταθερή στο κέντρο της είναι η Πηνελόπη. Και ο άνθρωπος - Οδυσσέας πού είναι ενωμένος μαζί της, μετά από το μακροχρόνιο ταξίδι της ζωής, επιστρέφει στο τέλος για να ξαναενωθεί μαζί της.

Ο Οδυσσέας μάχεται για να κατακτήσει την «αυτογνωσία», από «κανένας» να γίνει ο «'Οδυσσέας», αναγνωρίζοντας τον Θεϊκό σπινθήρα πού φέρει όντος του. Αρωγός του σε αυτό το ταξίδι η Σοφία και η Θεά Αθηνά, η όποια παίζει κυρίαρχο ρόλο στην Οδύσσεια. Για αυτό και κάνεις άλλος δε φτάνει τον 'Οδυσσέα στην γνώση, για αυτόν τον λόγο ονομάζεται και πολυμήχανος.

Ο Οδυσσέας είναι εκείνος ο άνθρωπος πού καταφέρνει να υπερβεί τα πάθη και τις υλικές δεσμεύσεις (θάλασσα, Ποσειδώνας) του και να επιστρέψει μετά από πολλές δοκιμασίες - «μυήσεις», στην Ιθάκη. Αντίθετα οι σύντροφοι του αντιπροσωπεύουν τα κατώτερα στοιχεία του, τις κατώτερες επιθυμίες του τις οποίες οφείλει να ξεπεράσει, ώστε να φτάσει χωρίς περιττά βάρη στον τόπο καταγωγής του.