Αφγανιστάν: Φόβοι για νέο προσφυγικό κύμα και ο ρόλος της Τουρκίας

Οι εξελίξεις, μετά την ήττα Μπάιντεν στη χώρα αυτή, είναι ραγδαίες, με τον κόσμο ολόκληρο να είναι επί ποδός για την επόμενη μέρα, παρότι οι Ταλιμπάν εμφανίζονται δημοσίως μιλώντας για ασφάλεια όλων των πολιτών του Αφγανιστάν. Το νέο τοπίο που δημιουργείται θα έχει άμεσες επιπτώσεις τόσο στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όσο και στη χώρα μας.

Το προσφυγικό-μεταναστευτικό κύμα που θα δημιουργηθεί εκτιμάται ότι θα είναι πολύ σημαντικό, με τον αριθμό του να εκτιμάται σε εκατοντάδες χιλιάδες.

Στο πλαίσιο αυτό ο ρόλος της Τουρκίας αναβαθμίζεται ιδιαιτέρως, καθώς θα κληθεί να αναχαιτίσει το προσφυγικό-μεταναστευτικό αυτό ρεύμα. Ήδη ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανακοίνωσε πως Άγκυρα, εν αντιθέσει με τις άλλες χώρες της Δύσης, δεν θα κλείσει την πρεσβεία της στην Καμπούλ, στέλνοντας μήνυμα πως ο Ταγίπ Ερντογάν θα εμφανιστεί παράλληλα ως ο εγγυητής του διαλόγου μεταξύ των Ταλιμπάν και της Δύσης. Η Τουρκία, άλλωστε, όπως σε ανύποπτο χρόνο είχαν σημειώσει τα «Παιχνίδια Εξουσίας», όταν οι περισσότεροι προέβλεπαν ότι ο Μπάιντεν όπου νάναι θα ανατρέψει τον Ερντογάν, είχε αναλάβει εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών το διάλογο με τις στρατιωτικές αντιπροσωπείες του Αφγανιστάν.

Τα διεθνή πρακτορεία μεταδίδουν εικόνες τρόμου από την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν.

Δρόμοι ερημωμένοι, άνθρωποι κλεισμένοι στα σπίτια, αστυνομικοί και μέλη των δυνάμεων ασφαλείας που είχαν σχέση με τη φιλο-δυτική κυβέρνηση έβγαλαν τις στολές τους και πλέον κυκλοφορούν με πολιτικά. Άλλοι έβαλαν και άσπρα μαντίλια, το χρώμα των Ταλιμπάν. Την ίδια στιγμή, χιλιάδες πολίτες της Καμπούλ στοιβάζονταν σε τράπεζες, προσπαθώντας να αποσύρουν τις οικονομίες τους και έτρεξαν στις αγορές για να «στοκάρουν» τρόφιμα.

Μιλώντας στο Guardian, ο Σαγιέντ, κάτοικος της Καμπούλ, περιέγραψε με δραματικά λόγια όσα ήδη συμβαίνουν και όσα έπονται:

«Ο κόσμος φοβάται. Φοβάται για τις οικογένειές του, για τις συζύγους και κυρίως τις κόρες τους. Ελάχιστοι κάτοικοι της Καμπούλ που έχουν σχέσεις με τους Ταλιμπάν χαίρονται αυτή τη στιγμή. Η πλειοψηφία πραγματικά φοβάται».

Ανησυχία για τις γυναίκες της Καμπούλ -Οι κάτοικοι δεν πιστεύουν στις υποσχέσεις των Ταλιμπάν για «ειρήνη»
Ο Σαγιέντ δήλωσε στον Guardian ότι καθώς οι Ταλιμπάν έμπαιναν στην πόλη είδε γυναίκες να κλαίνε στην άκρη του δρόμου, προσπαθώντας να βρουν ένα μέσο για να πάνε στα σπίτια τους και να κλειδωθούν. «Οι άνθρωποι έτρεχαν. Όλοι έψαχναν να βρουν ένα όχημα. Δεν υπάρχουν ταξί. Πριν, μια κούρσα κόστιζε δυο δολάρια, τώρα οι τιμές έχουν πενταπλασιαστεί».

Δυνάμεις των Ταλιμπάν πλέον έχουν τον πλήρη έλεγχο της πόλης. Όπως εξηγεί ο Σαγιέντ στην εφημερίδα, ύψωσαν τις σημαίες τους σε ιστορικά σημεία της πόλης, ενώ περικύκλωσαν ένα αστυνομικό τμήμα, καλώντας τους αστυνομικούς να παραδοθούν και να παραδώσουν τα όπλα τους.

Οι κάτοικοι της Καμπούλ δεν πιστεύουν στις υποσχέσεις των Ταλιμπάν για ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας. Στην πόλη, σύμφωνα με τον Guardian, ήδη κυκλοφορούν βίντεο με εκτελέσεις Αφγανών στρατιωτών από τους Ταλιμπάν, σε πόλεις όπως η Κανταχάρ. Οι μαχητές των Ταλιμπάν έκαναν εφόδους από σπίτι σε σπίτι.

Την ίδια στιγμή ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς, δηλώνει πως είναι ήρθε η στιγμή να συμφωνήσουν οι χώρες-μέλη της ΕΕ για την έγκριση του νέου Ευρωπαϊκού Συμφώνου Μετανάστευσης.

Η Αθήνα παρακολουθεί τις εξελίξεις, είναι όμως φανερό πως θα στοιχηθεί στις όποιες αποφάσεις λάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας, όμως, την απασχολεί ιδιαιτέρως, καθώς οι συνέπειες δεν μπορεί ακόμα να υπολογιστούν.

Αξίζει δε να σημειωθεί πως η Ελλάδα, όπως στη Λιβύη, δεν διαθέτει πρεσβεία ούτε στην Καμπούλ και εξυπηρετείται από την διπλωματική αποστολή του Πακιστάν. Οι δε έλληνες στρατιώτες που βρισκόταν στο Αφγανιστάν, σύμφωνα με τις πληροφορίες έχουν επιστρέψει με ασφάλεια στη χώρα.

Σύμφωνα με τον κ. Καιρίδη υπάρχουν και συνέπειες γεωστρατηγικές. «Είναι μια μεγάλη ήττα της Αμερικής και της Δύσης συνολικά. Να θυμίσουμε ότι εκεί είχαμε τον μακρύτερο πόλεμο στην αμερικανική ιστορία. Είκοσι χρόνια ακριβώς, από την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 με τα μεγάλα τρομοκρατικά χτυπήματα στην Ουάσινγκτον και τη Νέα Υόρκη κυρίως, που οδήγησαν στην επέμβαση των Αμερικανών. Φεύγουν ταπεινωμένοι, απολύτως ταπεινωμένοι. Ήταν μια επιχείρηση του ΝΑΤΟ στην οποία συμμετείχε και η Ελλάδα, η οποία απέτυχε και ξαναγυρνάει το Αφγανιστάν εκεί που ήταν πριν από 20 χρόνια, με τους Ταλιμπάν στην εξουσία. Αποτελεί προσωπικό πλήγμα για τον Μπάιντεν, τον Αμερικανό πρόεδρο, το οποίο θα κουβαλάει για όλη του τη θητεία. Και ήδη οι αντίπαλοί του στην Ουάσινγκτον, κυρίως οι Ρεπουμπλικάνοι, επιχειρούν να το εκμεταλλευτούν. Αν και η αποχώρηση ξεκίνησε επί Τραμπ και αυτό του δίνει έναν αέρα» σημείωσε.

Πολλές χώρες, μεταξύ αυτών η Ελλάδα και η Τουρκία -που κρατά ανοιχτή την πρεσβεία της στην Καμπούλ, έχουν στραμμένα τα βλέμματά τους στις προσφυγικές προεκτάσεις των εξελίξεων στο Αφγανιστάν. Σχολιάζοντας αυτή την πτυχή, ο κ. Καιρίδης είπε ότι «έχουμε ήδη πολλούς που περνούν τα σύνορα προς κεντρική Ασία ή προς Ιράν, καθ’ οδόν για την Ευρώπη. Είναι βέβαιο ότι θα έχουμε ένα νέο προσφυγικό – μεταναστευτικό ρεύμα μέσω Τουρκίας, το οποίο θα έρθει στα ανατολικά μας σύνορα και θα πρέπει με τη βοήθεια και των Ευρωπαίων, βεβαίως, να αντιμετωπίσουμε. Είναι μια από τις συνέπειες».
Επιπλέον, τόνισε ότι θα έχουμε μια έξαρση στο εμπόριο οπίου «το οποίο αποτελεί την πρωτοπαραγωγική πηγή του Αφγανιστάν και το οποίο οι Ταλιμπάν, προκειμένου να διατηρηθούν στην εξουσία, ανερυθρίαστα θα προχωρήσουν στην εξαγωγή του».