Ο ξεσηκωμός των υπόδουλων Ελλήνων κατά του Οθωμανού δυνάστη για ελευθερία και αυτοδιάθεση το 1821, υπήρξε το πιο σημαντικό γεγονός στην ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας. Η Ελληνική Επανάσταση ήταν η αφετηρία της εθνικής παλιγγενεσίας, καθώς πέτυχε την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους και συνεπώς την παρουσία της Ελλάδας, ύστερα από έκλειψη αιώνων, στον πολιτικό χάρτη του κόσμου.

Η Ελληνική Επανάσταση υπήρξε κι ένα από τα κομβικά σημεία της ευρωπαϊκής ιστορίας του 19ου αιώνα, καθώς ήταν η αφετηρία για τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που ούτως ή άλλως βρισκόταν σε φάση παρακμής.

Η Επανάσταση ξεκίνησε ουσιαστικά τον Φλεβάρη του 1821 στις παραδουνάβιες ηγεμονίες από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και ενδυναμώθηκε στην Πελοπόννησο τον επόμενο μήνα με την απελευθέρωση της Καλαμάτας (23 Μαρτίου) και την Προκήρυξη των επαναστατημένων Ελλήνων προς την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, ότι ξεσηκώθηκαν για την ελευθερία τους. Και παρά την αποτυχία του Υψηλάντη στη Μολδοβλαχία, η σπίθα της επανάστασης άναψε για τα καλά στην Πελοπόννησο, ένα από τα πιο καθυστερημένα τμήματα του ελληνισμού κι επεκτάθηκε σ’ όλο τον ελλαδικό χώρο.

Η κατάληψη της Τριπολιτσάς τον Σεπτέμβριο του 1821 παγίωσε την επανάσταση και ανέδειξε τη στρατηγική ιδιοφυΐα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Οι επιτυχίες των επαναστατημένων Ελλήνων συνεχίστηκαν στα Δερβενάκια, τη Γραβιά με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο, αλλά και στη θάλασσα, όπου διακρίθηκαν ναυμάχοι του επιπέδου ενός Κωνσταντίνου Κανάρη κι ενός Ανδρέα Μιαούλη.

Η αδυναμία των Οθωμανών Τούρκων να καταστείλουν την Επανάσταση οδήγησε στην εμφάνιση των Αιγυπτίων του Ιμπραήμ, που αποτέλεσε τη μεγαλύτερη απειλή για την Επανάσταση, σε συνδυασμό με τις εμφύλιες διαμάχες που είχαν ξεσπάσει μεταξύ των Ελλήνων («η διχόνοια... η δολερή» που λέει και ο εθνικός μας ποιητής στον «Ύμνο εις την Ελευθερίαν»).

Η πτώση του Μεσολογγίου τον Απρίλιο 1826 αναζωπύρωσε το κίνημα των φιλελλήνων στην Ευρώπη και ο ελληνικός ξεσηκωμός έλαβε διεθνείς διαστάσεις.

Τα ηρωικά γεγονότα και οι καθοριστικές μάχες
Η συνδρομή των Μεγάλων Δυνάμεων στην απελευθέρωση υπήρξε καθοριστική, ιδιαίτερα με τη Ναυμαχία του Ναβαρίνου, τον Οκτώβριο του 1827.

Οι Έλληνες εξακολουθούσαν να μάχονται ηρωικά έως την τελευταία μεγάλη μάχη του Αγώνα στην Πέτρα της Βοιωτίας, τον Σεπτέμβριο του 1829, στην οποία διακρίθηκε ο Δημήτριος Υψηλάντης, μία παραγνωρισμένη προσωπικότητα της Επανάστασης. Την περίοδο αυτή αναδείχθηκαν οι στρατηγικές ικανότητες του Γεωργίου Καραϊσκάκη, ιδιαίτερα στις Μάχες της Αράχωβας και σε περιοχές της Αττικής.

Στο μεταξύ, η άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια στην Ελλάδα στις αρχές του 1828 και η αναγόρευσή του από την εθνοσυνέλευση σε Κυβερνήτη της Ελλάδας σηματοδότησαν την απαρχή της οικοδόμησης του νέου κράτους.

Πηγή

Στο κατάμεστο Αμφιθέατρο Richelieu του ιστορικού πανεπιστημίου της Σορβόννης, πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 11 Ιανουαρίου 2022, η εκδήλωση που διοργάνωσε το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού σε συνεργασία με το Τμήμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, με την ευκαιρία της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση.

Στην εκδήλωση συμμετείχε ο Jean-Luc Martinez, ομότιμος Πρόεδρος-Διευθυντής του Μουσείου του Λούβρου και Πρέσβης της Γαλλίας για την διεθνή συνεργασία στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς και ο Γιώργος Αρχιμανδρίτης, συγγραφέας, δημιουργός ραδιοφωνικών ντοκιμαντέρ και εντεταλμένος εκπρόσωπος του ΕΙΠ στο Παρίσι, οι οποίοι συζήτησαν για τις ελληνογαλλικές σχέσεις τον 19ο αιώνα, ενώ η διάσημη Γαλλίδα ηθοποιός Fanny Ardant απήγγειλε ποιήματα του Victor Hugo για την Ελλάδα, όπως, Το ελληνόπουλο, Προς τον Κανάρη, καθώς και εκτεταμένα αποσπάσματα από τους Ελεύθερους Πολιορκημένους του Διονυσίου Σολωμού.

Την εκδήλωση χαιρέτησε με ηχογραφημένο μήνυμά της, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου: «Με μεγάλη συγκίνηση χαιρετίζω την σημερινή εκδήλωση που επιδιώκει να φωτίσει την ιδιαίτερα στενή σχέση της εξεγερμένης εναντίον των Οθωμανών Ελλάδας με την Γαλλία του 19ου αιώνα. Όχι μόνο γιατί οι ιδέες της Ελληνικής Επανάστασης εκκολάφθηκαν, τράφηκαν και δυνάμωσαν από τις ίδιες πηγές του Διαφωτισμού που έδωσαν και την Γαλλική Επανάσταση του 1789· όχι μόνο για την δραστήρια κινητοποίηση των φιλελληνικών κύκλων της Γαλλίας, κατά παρότρυνση των Ελλήνων του Παρισιού με κορυφαίο τον Αδαμάντιο Κοραή· αλλά και για το πλήθος των έργων, ποιητικών, εικαστικών, μουσικών, που εμπνεύστηκαν από τον δίκαιο αγώνα ενός μικρού λαού εναντίον μιας πανίσχυρης αυτοκρατορίας και τον μνημείωσαν με τόσο έντονο πάθος και καλλιτεχνική αρτιότητα. Η Γαλλία – «χορηγός της ειρηνικής ελευθερίας των λαών», όπως φέρεται να έγραψε η Μαντώ Μαυρογένους στην Eπιστολή προς τις γαλλίδες κυρίες με την οποία ζητούσε τη συνδρομή τους – αποτέλεσε έναν φωτεινό φάρο ελευθερίας και δημοκρατίας για τους Έλληνες αγωνιστές και παραμένει μια φίλη χώρα με την οποία μοιραζόμαστε κοινές αξίες και οράματα για το μέλλον».

Ο Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, κ. Νίκος Α. Κούκης, απηύθυνε γραπτό χαιρετισμό, στον οποίον μεταξύ άλλων αναφέρει: «Έχουν περάσει 200 χρόνια από το 1821, τον θυσιαστικό Αγώνα των προγόνων μας, οι οποίοι επί 400 χρόνια σκλαβιάς διατήρησαν αλώβητες τις πολιτιστικές τους αναφορές και τη χριστιανική τους πίστη. Οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι, ανήσυχοι Οδυσσείς, εμπνεύστηκαν από το κίνημα του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και τη Γαλλική Επανάσταση, αναζητώντας το δρόμο της ανεξάρτητης εθνικής τους πορείας. Το μετέωρο επαναστατικό τους εγχείρημα, να συγκρουστούν με μια υπερδύναμη της εποχής, συνεπαγόταν τρομερές συνέπειες, όπως αυτή της σφαγής της Χίου, οι οποίες οδήγησαν χιλιάδες ελληνόπουλα, αγόρια και κορίτσια, στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής και στα χαρέμια. Ο εθνικός μας Αγώνας έγινε πανευρωπαϊκό σύμβολο και βρήκε συμπαραστάτες χιλιάδες Φιλέλληνες, οι οποίοι συνετέλεσαν, μαζί με την αντοχή των Ελλήνων, στην ανατροπή του αυταρχικού πνεύματος της Ιεράς Συμμαχίας. Κέντρο της Φιλελληνικής κίνησης η Γαλλία, οι καλλιτέχνες της και οι ενεργοί της πολίτες. Έκτοτε, ασύντριπτοι δεσμοί ενώνουν τους Γάλλους και τους Έλληνες και ο Φιλελληνισμός ανατροφοδοτείται διαρκώς χάρη σε σπουδαίους διανοούμενους και επιστήμονες, όπως ο κύριος Ζαν-Λικ Μαρτινέζ, και καλλιτέχνες όπως η κυρία Φανί Αρντάν».

thenewhellenictimes.gr

Η Έδρα Ελληνικών Σπουδών «Γεώργιος Σεφέρης» του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και η Έδρα Ελληνικών και Ευρωπαϊκών Σπουδών «Κωνσταντίνος Καραμανλής» της Σχολής Fletcher του Πανεπιστημίου Tufts τιμούν τη 200η επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης με τη διοργάνωση διήμερου διεθνούς συνεδρίου με τίτλο «New Perspectives on the Greek Revolution». Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στις 24-25 Σεπτεμβρίου 2021.

Διακεκριμένοι επιστήμονες σε διάφορα ερευνητικά πεδία θα προσεγγίσουν το σημαντικό αυτό γεγονός της ευρωπαϊκής ιστορίας από συγκριτικές και διαχρονικές οπτικές. Έμφαση θα δοθεί στις ευρύτερες ιδεολογικές, πολιτιστικές, πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές διαστάσεις του ελληνικού αγώνα της ανεξαρτησίας, καθώς και στην πρόσληψή του σε μεταγενέστερες περιόδους.

Το συνέδριο θα προλογίσουν ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στη Βοστώνη, Στράτος Ευθυμίου, και οι καθηγητές στις έδρες Καραμανλή και Σεφέρη, Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος και Παναγιώτης Ροϊλός αντίστοιχα. Στη συνέχεια, θα μιλήσουν οι καθηγητές: Mark Beissinger, Alan Herinkson, Κώστας Δουζίνας, Patrice Higonnet, Χριστίνα Κουλούρη, Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, Κωνσταντίνα Μπότσιου, Νίκος Αλιβιζάτος, Σοφία Λαΐου, Αλέξανδρος Κύρου, Δημήτρης Καιρίδης, Ελίζαμπεθ Προδρόμου, Σπυρίδων Βλαχόπουλος, Κώστας Λάβδας, Ευάγγελος Πρόντζας, Κώστας Κωστής, Γιώργος Αλογοσκούφης και Πέτρος Βαμβακάς.

Πληροφορίες για το αναλυτικό πρόγραμμα του Συνεδρίου βρίσκονται στις ιστοσελίδες: tinyurl.com/harvard-classics-events και tinyurl.com/karamanlis-events, ενώ όσοι επιθυμούν μπορούν να παρακολουθήσουν διαδικτυακά το συνέδριο στον ηλεκτρονική διεύθυνση: tinyurl.com/greek-revolution.