Νέα στοιχεία για την αρχαία πόλη Φωτική, φέρνει στο φως η ανασκαφική έρευνα, που διενεργεί η Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας τα τελευταία δύο χρόνια.

Η αρχαία πόλη Φωτική βρίσκεται στις βόρειες παρυφές της κοιλάδας του ποταμού Κωκυτού, στην περιοχή της Παραμυθιάς στη Θεσπρωτία. Ιδρύθηκε ως ρωμαϊκή αποικία πιθανώς την εποχή του Αυγούστου, ενώ στους πρώιμους Βυζαντινούς χρόνους αποτέλεσε έδρα Επισκοπής.

Η γνώση για την σημαντική αυτή πόλη βασιζόταν έως πρόσφατα σε μερικώς δημοσιευμένες λίθινες επιγραφές, καθώς και στα ευρήματα παλαιοχριστιανικών και υστεροβυζαντινών ναών που κατά περιόδους είχαν ερευνηθεί.

Από το έτος 2019 η Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας υπό την Διεύθυνση των αρχαιολόγων Δρ. Ιωάννη Χουλιαρά και Δρ. Γεωργίας Πλιάκου, σε συνεργασία με τον Δρ. Björn Forsén του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι και του Φινλανδικού Ινστιτούτου της Αθήνας, διενεργούν πενταετές πρόγραμμα αρχαιολογικής έρευνας, με στόχο να συλλεχθούν περισσότερα στοιχεία για τον χρόνο ίδρυσης και την οργάνωση της Φωτικής.

Χάρις στην επιφανειακή και γεωφυσική έρευνα των δύο πρώτων ετών προσδιορίστηκαν τα όρια του αστικού ιστού και πιθανόν η πορεία των κύριων οδικών αρτηριών και χαρτογραφήθηκαν τα περιγράμματα οικοδομημάτων που διασώζονται στο υπέδαφος.

Το καλοκαίρι του 2021 ξεκίνησε η ανασκαφική έρευνα ενός από τα μεγαλύτερα κτήρια που ανέδειξε η γεωφυσική έρευνα. Η ανασκαφή έφερε στο φως εκτεταμένα οικιστικά κατάλοιπα και -συλημένους ως επί το πλείστον- τάφους.

Από τους χώρους των οικοδομημάτων, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει δωμάτιο με πολύ καλά διατηρημένο σύστημα υπόκαυστων, το οποίο θα μπορούσε να ανήκει σε λουτρό ή αποτελεί ένα είδος κεντρικής υποδαπέδιας θέρμανσης.

Τα κινητά ευρήματα καταλαμβάνουν ένα χρονολογικό ορίζοντα από τον 3ο αι. π.Χ. έως τον 6ο μεταχριστιανικό αιώνα και μαρτυρούν ότι στην ίδια θέση θα υπήρχε οικισμός – κώμη της Ελληνιστικής περιόδου, πριν ακόμη μετοικήσουν εδώ Ρωμαίοι άποικοι.

Από τα πλέον ενδιαφέροντα ανασκαφικά ευρήματα είναι σειρά ενσφράγιστων κεραμιδιών στέγης του 1ου αι. π.Χ., με τα γράμματα Q LVCIENI στη σφραγίδα τους. Ο Quintus Lucienus, το όνομα του οποίου πρώτη φορά μαρτυρείται επιγραφικά στην Ήπειρο, αναφέρεται στο γνωστό βιβλίο του ρωμαίου ιστορικού Βάρρωνα, De re rustica, ως Ρωμαίος συγκλητικός και ένας από τους «Συνηπειρώτες», όπως ονομάζονταν οι Ρωμαίοι επιχειρηματίες και ιδιοκτήτες μεγάλων αγροτικών εκτάσεων στην αρχαία Ήπειρο κατά την πρώιμη ρωμαϊκή περίοδο.

Τα ενσφράγιστα κεραμίδια της Φωτικής υποδεικνύουν ότι η γη που κατείχε ο γνωστός «Συνηπειρώτης» πιθανόν βρισκόταν στην περιοχή αυτή, πριν ακόμη η Φωτική γίνει ρωμαϊκή αποικία.

Τα αποτελέσματα της πρώτης περιόδου ανασκαφικής έρευνας της Φωτικής, επομένως, όχι μόνον φωτίζουν πτυχές της ρωμαϊκής πόλης αλλά και παρέχουν σημαντικές μαρτυρίες για την προγενέστερη κατοίκηση της θέσης.

ertnews

Οι ιστοσελίδες πολλών μεγάλων ειδησεογραφικών μέσων ενημέρωσης, μεταξύ των οποίων αυτές των εφημερίδων The Guardian, Financial Times, The New York Times, Le Monde, καθώς και του Bloomberg News, του CNN και του BBC έχουν τεθεί σήμερα εκτός λειτουργίας σε όλο τον πλανήτη εδώ και λίγα λεπτά.

Ο ισότοπος της Amazon.com Inc φαίνεται επίσης ότι δεν λειτουργεί και η Amazon δεν ήταν άμεσα διαθέσιμη για σχόλιο.

Δεν είναι σαφές μέχρι στιγμής τι έχει θέσει εκτός λειτουργίας τους ιστότοπους και αν πρόκειται για κυβερνοεπίθεση.

Μια νησίδα που την αγκαλιάζουν γαλαζοπράσινα νερά. Η Αψηφιά, Φωκίδας εκτός από την απόκοσμη ομορφιά έχει και ιστορία, που ξεκινά από την ύστερη Ρωμαϊκή με πρώιμη Βυζαντινή περίοδο. Οι Γάλλοι αρχαιολόγοι Lerat και Chamoux τοποθετούν σε αυτήν ιερό του θεού Απόλλωνος. Χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο από τις σλαβικές επιδρομές που γίνονταν την εποχή εκείνη. Σύμφωνα με όσα αναφέρει το Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών, η ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται από συνεχή παρουσία με σημαντικά ευρήματα ήδη από τη Πρωτοελλαδική περίοδο (Ανεμοκάμπι, Πελεκάρης, Κεφαλάρι, νησάκι Αψηφιά).

Η Αψηφιά είναι μία μικρή νησίδα, κοντά στο Γαλαξίδι. Η μόλις 180 μέτρα (μέγιστο μήκος) και 80 μέτρα (μέγιστο πλάτος) νησίδα διαθέτει δύο μικρές και δύο πολύ μικρές (σχεδόν ατομικές) παραλίες. Σε περίοπτη θέση παρουσιάζεται η αρχαιολογική συλλογή Γαλαξιδίου. Οι αρχαίοι οικισμοί στη Δεξαμενή, το Κεφαλάρι, την Αψηφιά και το Ανεμοκάμπι, γύρω από το Γαλαξίδι και τα ευρήματα της παλαιότερης κατοίκησης που ανάγεται στην Πρωτοελλαδική περίοδο (3200-1900 π.Χ.). Ανάμεσα στα εκθέματα ξεχωρίζουν λεπίδες οψιανού και όστρακα κεραμικής της Πρωτοελλαδικής περιόδου από τη νησίδα Αψηφιά, καθώς και αγγεία της Μυκηναϊκής (τρίωτος πιθαμφορέας, ψευδόστομος αμφορέας και σταμνοειδής πυξίδα) και της Γεωμετρικής περιόδου (οινοχόες και σκύφοι) από το νεκροταφείο του Αγίου Αθανασίου.

Επάνω στη νησίδα υπάρχει μικρός φάρος, κτισμένος το 1887, μαζί με το σπίτι του φαροφύλακα. Είναι μη κατοικίσιμο και μαζί με το Γαλαξίδι και τη νησίδα Άγιος Γεώργιος, ανήκουν στην Δημοτική Ενότητα Γαλαξιδίου του Δήμου Δελφών. Με το όνομα Αψιφιά  αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 1940.